Potrzeby środowiska
Bardzo łatwo dostrzec potrzebę naszej pracy wychodząc na toruńskie Stare Miasto. Widać tam wiele wałęsających się dzieci, dla których jest to wielki plac zabaw, jednocześnie jest to miejsce obcowania z turystami, bezdomnymi, dilerami skupiającymi się w pobliżu klubów. Dowodem na potrzebę zagospodarowania czasu dzieciom jest fakt, że to dzieci same przyszły do sklepiku U lala i zostały, bo doświadczyły akceptacji, pomocy, zdrowych granic i ciekawego spędzania czasu.
Nasze doświadczenie potwierdzają także badania MOPR. Objął on pomocą w roku 2012 ogółem 5522 rodziny na ogólną liczbę osób w rodzinach 11443, natomiast w 2013 roku ogółem 5 915 rodzin na ogólną liczbę osób w rodzinach 12 281. Ubóstwo jest jednym z czynników warunkujących uzyskanie pomocy społecznej. W Toruniu właśnie ubóstwo było najczęściej wskazywanym powodem trudnej sytuacji życiowej osób objętych pomocą społeczną (liczba rodzin, które zadeklarowały ubóstwo jako przyczynę trudnej sytuacji życiowej – 4051 rodzin w 2012 r., 4829 rodzin w 2013 r.; liczba osób w tych rodzinach wynosiła 8945 w 2012 r., natomiast w 2013 r. – 11009 osób). Wśród przyczyn trudnej sytuacji życiowej osób objętych pomocą społeczną w Toruniu można jeszcze wskazać na m.in.: bezrobocie (2909 rodzin w 2012 r.; 3325 rodzin w 2013 r.), bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych (880 rodzin w 2012 r.; 980 rodzin w 2013 r.), przemoc w rodzinie (24 rodziny w 2012 r. i 2013 r.), alkoholizm (110 rodzin w 2012 r.;134 rodziny w 2013r.).
Pedagogika ulicy – nadrzędny cel organizacji
WĘDKA w swoich działaniach przygotowuje dzieci i młodzież spędzającą większość swojego czasu na ulicach Torunia, przed TV, w internecie, grach komputerowych do wchodzenia w dorosłość i samodzielność bez zniekształceń, uprzedzeń, zahamowań i zranień. Uczymy samodzielności, kreatywności, zaradności, pracy w grupie.
W naszych działaniach wspieramy, a nie wyręczamy. Dajemy przysłowiową wędkę, a nie rybę. Dążymy do tego, aby być obecnym w każdej dzielnicy Torunia. Organizujemy animacje na ulicy dla dzieci i młodzieży, a także rozmaite zajęcia aktywizujące i pomocowe, takie jak taniec, śpiew, odrabianie lekcji, wspólne wycieczki, festyny, wsparcie prawne, terapeutyczne i inne, które są atrakcyjniejsze niż to, co oferuje im dzisiaj szeroko pojęta ulica (mała przestępczość, papierosy, narkotyki, alkohol, młoda prostytucja) oraz ulica wirtualna (cyberprzemoc, przeinternetyzowanie, uzależnienia internetowe i inne). Wierzymy, że w każdym dziecku tkwi ogromny potencjał, dlatego największy nacisk kładziemy na pasję i zainteresowania każdego z tych, które trafia do nas z ulicy.
Streetworking – tworzenie bezpiecznej przestrzeni dla młodych
W WĘDCE słowami kluczowymi są potencjał, samodzielność i wspieranie. Najważniejsze jest dla nas otwieranie horyzontów młodym ludziom, ukazywanie im życia innego, niż to, do którego przywykli oraz wsparcie w odkrywaniu talentów i pasji, a także towarzyszenie w drodze ku spełnieniu pragnień ich serc.
Realizując założenia streetworkingu często walczymy z postawą roszczeniową, która jest nieodzownym elementem pojawiającym się w środowiskach społecznie wykluczonych lub zagrożonych tym zjawiskiem. Naszym celem jest wychowywanie młodych ludzi do poczucia sprawczości i decyzyjności w życiu oraz odwadze do podejmowania wyzwań mających na celu uczynienie ich życia takim, o jakim marzą.
Wsparcie młodzieży na każdy możliwy sposób – partyworking i nie tylko
W naszej codziennej pracy kierujemy się 20 regułami wychowywania dzieci według Janusza Korczaka. Staramy się krzewić takie wartości, jak: szacunek do drugiego człowieka, miłosierdzie, wybaczenie i dawanie kolejnej szansy, mądra komunikacja, prawdomówność, odpowiedzialność za słowa, czyny i mienie, dbałość o środowisko naturalne, troska o drugiego człowieka, współpraca, wdzięczność, kultura słowa.
Wykorzystujemy w tym celu każdą możliwą formę pracy socjalnej, w tym partyworking i inne. Jednocześnie nie poprzestajemy na sprawdzonych metodach, lecz cały czas otwieramy się na kolejne. Nowym polem, na które obecnie wkraczamy jest przestrzeń internetu i networking. Dzięki temu możemy być z dziećmi i młodzieżą także w cyberprzestrzeni, czyli tam, gdzie są one całkowicie same i narażone na niebezpieczeństwa nie mniej, niż na ulicy realnej.
Misja i wartości organizacji
Najważniejsze prawdy związane z naszym stowarzyszeniem zawierają się w samej jego nazwie.
Stowarzyszenie – bo jesteśmy organizacją, która łączy wiele osób, dla których ważna jest nasza misja.
Dzieciom i Młodzieży – bo to nasza główna grupa docelowa. I choć pierwotnie były to dzieci spędzające czas na ulicy, przez ostatnie lata działalności coraz bardziej otwieramy się także na dzieci z tak zwanych dobrych domów, gdzie jest dużo większa dostępność do pieniędzy, a te z kolei umożliwiają np. łatwiejszy dostęp do używek.
Wędka – bo chcemy dawać wędkę, a nie rybę. Zachęcać i wspierać, a nie wyręczać. Zgodnie z ideą pedagogiki ulicy naszym celem jest zapewnić każdemu możliwość samodzielnego działania i podejmowania decyzji.
Imienia każdego Człowieka – bo uważamy, że każdy jest na tyle wartościowy, ważny i wielki, by nazwać jego imieniem nasze Stowarzyszenie, a tym samym chcemy propagować prawdę, że nasze czyny nie wpływają na naszą wartość.
Nagrody za pracę stowarzyszenia
Nasze działania honorowane są nagrodami samorządowymi i instytucjonalnymi. W 2012 r. roku otrzymaliśmy nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach konkursu “Rodzynki z pozarządówki”, a w 2013 r. nagrodę “Stalowy Anioł” od Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla osób wyróżniających się w działalności pomocy społecznej. W 2015 r. natomiast otrzymaliśmy z rąk wiceprezydenta Torunia statuetkę Toruńskiego Anioła za zaangażowanie w rozwój toruńskiego wolontariatu.
Nasze sposoby realizacji celów
Niemal każdego dnia nasi wolontariusze prowadzą zajęcia dla najmłodszych zarówno w formie grupowej, jak i indywidualnej. Obejmują one nie tylko warsztaty i animacje, lecz również korepetycje oraz pomoc w odrabianiu lekcji. Zapewniając Podopiecznym odpowiednie warunki i przestrzeń do rozwoju widzimy, że odkrywają oni swoje pasje i stopniowo przełamują słabości. Chętnie biorą udział w zajęciach, na które zapraszamy pasjonatów między innymi teatru, sztuki i tańca.
Staramy się kształtować w naszych Dzieciach świadomość postawy obywatelskiej, zachęcając je do udziału w akcjach społecznych oraz funkcjonowaniu samego Stowarzyszenia. Organizujemy dla Podopiecznych liczne imprezy okolicznościowe, odwiedzamy się w domach naszych przyjaciół, spędzamy czas wspólnie i aktywnie.
Zawsze jesteśmy gotowi udzielić pomocy rodzicom w sprawach wychowawczych. Działający w WĘDCE specjaliści (psycholog, terapeuta, pedagog) zapewniają interwencję w domach Podopiecznych zawsze, gdy zajdzie taka potrzeba.
Wspólnie z Dziećmi stworzyliśmy własne zasady zachowania w strukturach Stowarzyszenia, które sprawiają, że każdy z nas jest sobie równy i w takim samym stopniu odpowiada przed resztą. Dzięki temu uczymy się nawzajem na swoich błędach i bierzemy przykład z zachowań właściwych.
Nasze plany na najbliższą przyszłość
W Toruniu znajduje się kilka ubogich dzielnic, gdzie niezbędne jest zadbanie o atrakcje dla dzieci i młodzieży. Stąd nasze plany, aby zacieśniać współpracę z instytucjami miejskimi, społecznymi oraz innymi NGO, aby wspólnie zmieniać realia nie tylko na Starówce, gdzie mieści się nasza siedziba, ale także w poszczególnych dzielnicach.
Poza pracą z dziećmi niezbędne jest także zmienianie realiów ich codzienności, a dokonać tego można przede wszystkim poprzez pracę z rodzicami. Tworzące się relacje między nimi a wolontariuszami naszego Stowarzyszenia owocują dobrymi decyzjami o zmianach również w postępowaniu samych opiekunów. W niedalekiej przyszłości zamierzamy otworzyć sieć placówek 24h dla dzieci i młodzieży w Toruniu oraz innych miejscowościach w partnerstwie z lokalnymi NGO.
Jakie rezultaty udaje nam się osiągnąć?
Efekty naszych działań są widoczne zarówno w rozwoju samego Stowarzyszenia, jak i jakości życia naszych podopiecznych. Dzieci osiągają wyraźnie lepsze wyniki w szkole, stały się twórcze, wykazują coraz większe pokłady kreatywności. Z kolei rodzice, dzięki swoim pociechom, zaczęli brać czynny udział w życiu Stowarzyszenia.
Co więcej, pod skrzydłami WĘDKI zawiązała się drużyna piłkarska Niedźwiadków, która regularnie wyjeżdżała na turnieje piłkarskie. Wspólne treningi, zawody i wyjazdy przeplatane były licznymi spotkaniami integracyjnymi. Dziecięca pasja i zaangażowanie naszego zespołu zaowocowały także zorganizowaniem turniejów piłki ulicznej na Koniuchach oraz podczas Święta Ulicy Podmurnej.
Zasięg organizacji
Wędka swoim zasięgiem obejmuje głównie Toruń z racji ograniczeń finansowych, ale z roku na rok poszerzamy zasięg naszych działań i już po 10 latach funkcjonowania zaczęliśmy być obecni także w innych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego oraz w kraju. Nasi podopieczni pochodzą głównie z Torunia, lecz odbiorcy wędkowych projektów mieszkają między innymi w Bydgoszczy, Piechcinie, Barcinie, Pakości, Gniewkowie, a nawet Jarocinie.
Nasze działania to także szkolenia w całym kraju z metody pracy polegającej na wychodzeniu do dzieci na podwórka, ulice, czy place zabaw.